Scarborough Sığı’nda Yeni Bir Karşılaşma
Çin ve Filipinler donanmaları, Güney Çin Denizi’nde uzun süredir süregelen ihtilafın merkezindeki Scarborough Sığı yakınlarında bir kez daha karşı karşıya geldi. Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Güney Cephe Komutanlığı, bir Filipinler savaş gemisinin bölgeye izinsiz giriş yaptığını ve derhal uzaklaştırıldığını açıkladı. Komutanlık Sözcüsü Albay Cao Cıvey, “BRP Apolinario Mabini” adlı Jacinto sınıfı devriye gemisinin Çin’e ait sulara izinsiz girdiğini belirtti ve Filipinler’i ihlal ve provokasyonlarına son vermeye davet etti.
Filipinler’den Yanıt
Filipinler Donanma Sözcüsü Tuğamiral Roy Vincent Trinidad, Filipinler’in kendi egemenlik alanında her türlü deniz aracına meydan okuma hakkına sahip olduğunu vurgulayarak Çin’in iddialarını reddetti.
Balikatan Tatbikatı ve Bölgesel Gerilim
Bu deniz karşılaşması, ABD ve Filipinler’in düzenlediği yıllık Balikatan askeri tatbikatının başlamasından hemen önce gerçekleşti. Bu tatbikat, ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci döneminde ilk kez düzenleniyor ve iki ülkeden toplam 14 bin askerin katılımıyla dikkat çekiyor. Tatbikat süresince uçak gemileri, muhripler ve ABD yapımı uçaksavar füze sistemleri kullanılıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Ciakun, Filipinler’in bölge dışı ülkelerle askeri tatbikat yapmasının bölgesel istikrara zarar verdiğini ifade etti.
Scarborough Sığı’nın Stratejik Önemi
Üçgen biçimli ve ortasında bir lagün bulunan Scarborough Sığı, Filipinler’in kuzeyindeki Luzon Adası’na 120 deniz mili uzaklıktadır. Çinlilerin “Huangyan” ve Filipinler’in “Panatag” olarak adlandırdığı bu bölge, egemenlik iddialarının yoğun olduğu bir merkezdir. 2012’de iki ülke arasında yaşanan gerilim, Çin’in resifin kontrolünü ele geçirmesiyle sonuçlanmıştı.
Güney Çin Denizi Üzerindeki İhtilaf
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana egemenlik ihtilaflarının odağında yer almaktadır. Çin, 1947’de yayımladığı haritayla denizin yüzde 80’inde hak iddia ederken, Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya da bu zengin kaynaklara sahip bölgede hak talep etmektedir. Çin’in ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarıyla bölgedeki varlığını arttırması, bölge ülkeleri ve ABD tarafından eleştirilmektedir. 2016’da Hollanda’nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, Filipinler’in başvurusu üzerine Çin’in tek taraflı egemenlik iddialarını hukuka aykırı bulmuştu.
(Kaynak: AA)
